Jestem dumny

Działacz Polskiego Państwa Podziemnego, współpracownik polskiego kontrwywiadu, który uratował żydowską rodzinę z warszawskiego getta. Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Skierniewiczanin.

Urodził się w 1914 r. w Skierniewicach. Był synem Szczepana, urzędnika samorządowego i Bronisławy z domu Lipka. Marian Pyziak podczas II wojny światowej działał w kontrwywiadzie Armii Krajowej obwodu „Sroka” Skierniewice. Podczas okupacji pracował jako kierownik działu meldunkowego i ewidencji ludności w Magistracie. Dzięki temu możliwe było podrabianie dokumentów, załatwianie dodatkowych kartek żywnościowych, ostrzeganie zagrożonych przed aresztowaniem. W ten sposób uratowano komendanta
Obwodu „Sroka” Czesława Kayzera, który został ostrzeżony i pod zmienionym nazwiskiem wyjechał ze Skierniewic. Pyziak, będąc urzędnikiem robił z ukrycia zdjęcia z egzekucji przeprowadzanych przez Niemców, które gromadzone były przez władze konspiracyjne jako dowody okrucieństwa okupanta. Zorganizował także wyprowadzenie 7-osobowej, żydowskiej rodziny Kuczyńskich z getta w Warszawie, pomagał w ich ukryciu w Skierniewicach, dostarczał kartki żywnościowe. Dzięki pomocy rodziny Pyziaków
Kuczyńscy przeżyli wojnę. W 2014 r. Mariana Pyziaka pośmiertnie odznaczono medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata przyznawanym przez rząd Izraela. Medal i dyplom odebrały dzieci Mariana, Anna Błońska i Andrzej Pyziak. Tablica upamiętniająca to wydarzenie znajduje się w Parku Ocalałych w Łodzi oraz na grobie zmarłego w 1959 r. Mariana Pyziaka, na cmentarzu św. Józefa w Skierniewicach.

 

Marian Pyziak pasjonował się motoryzacją, należał do Skierniewickiego Klubu Cyklistów i
do Skierniewickiego Klubu Motorowego. Brał udział w wyścigach kolarskich i motorowych,
w których zdobywał nagrody i medale.

 

---

Biogram opracowany na podstawie materiałów udostępnionych przez Dariusza Chęcielewskiego

Kolorowanka do pobrania

Karta edukacyjna do pobrania

ps. Murzynek

Marian Pyziak

Informacje

Copyright 2022

Muzeum Historyczne Skierniewic

 

Projekt i wdrożenie: Przemysław Sarzyński